Rrajca

Rrajca është një zonë e rëndësishme pyjore në Shqipëri, pjesë e pyjeve të lashta dhe të virgjëra të ahut të Karpateve dhe rajoneve të tjera të Evropës që përfshihen në listën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s. Në vitin 2017, zona e Rrajcës, e cila është pjesë e Parkut Kombëtar Shebenik-Jabllanicë, u shtua në këtë listë të rëndësishme globale për shkak të rëndësisë së saj ekologjike dhe natyrore të jashtëzakonshme. Sipërfaqja e përgjithshme e kësaj zone përfshin 2129.5 hektarë si zonë strikte dhe 2509.85 hektarë si zonë buferike.
Pyjet e lashta të ahut në Rrajcë janë ndër pak zonat e mbetura të pyjeve natyrore në Evropë që kanë mbijetuar pas epokës së fundit të akullnajave. Këto pyje janë dëshmi e një procesi të gjatë natyror që ka nisur rreth 12,000 vjet më parë dhe ka vazhduar deri më sot, duke treguar fleksibilitetin dhe përshtatshmërinë e ahut evropian në kushte të ndryshme klimatike dhe gjeografike.
Gjatë periudhës komuniste në Shqipëri (1944-1990), pyjet u shfrytëzuan në mënyrë intensive për nevoja ekonomike, duke shkaktuar degradim të madh. Megjithatë, pyjet e Rrajcës mbeten një zonë e paprekur, me një biodiversitet të pasur dhe vlera të mëdha ekologjike.
Përfshirja e Rrajcës në listën e UNESCO-s jo vetëm që mbron këto pyje të lashta nga rreziqet e shfrytëzimit të mëtejshëm, por edhe i jep Shqipërisë një rol të rëndësishëm në ruajtjen e trashëgimisë natyrore evropiane. Këto pyje ofrojnë një habitat unik për shumë specie të rralla dhe të kërcënuara, duke përfshirë florën dhe faunën karakteristike të rajonit.
Zgjerimi ndërkufitar i Trashëgimisë Botërore përfshin 12 vende evropiane dhe nënvizon rëndësinë e bashkëpunimit ndërkombëtar për ruajtjen e ekosistemeve të fundit të pyjeve të ahut në Evropë.
Kjo arritje e bën Rrajcën dhe pyjet e tjera të ahut në Shqipëri një objektiv të rëndësishëm për ruajtjen e natyrës dhe promovimin e turizmit të qëndrueshëm​.